МЫКАЛГАБЫРТÆ

МЫКАЛГАБЫРТÆ
Хуыцауы фæндæй Зæдтæ æмæ Дауджытæ Нарты Батрадзы куы амарынц, уæд ыл Хуыцау цалынмæ æртæ цæссыджы æрæппары, уæдмæ Софиайы зæппадзмæ хæссын нæ куымдта. Хуыцауы æртæ цæссыджы Иры зæххыл фестадысты æртæ кувæндоны: Мыкалгабыртæ, Реком æмæ Таранæелос. Мыкалгабыртæ сты бæркад, амонд æфтауæг, ныфс дæттæг æмæ фыдбылызсафæг. Сæ кувæндон ис Уæлладжыры комы Буронæй 2-3 километры фалдæр Зæрæмæджы æрдæм. Арæх фынджы уæлхъус фехъусæн вæййы ахæм ракуывд: «Кæддæр Цæразонтæн Мыкалгабыртæ цы æххуыс бакодтой, ахæм арфæ махæн дæр ракæнæнт!» Мыкалгабырты кувæндоныл уæлдай иузæрдиондæр уыдысты Цæразонтæ, æмæ сын цы æххуыс бакодта, уый тыххæй Хъуппеты Дзандар ныффыста йæ фыдæлтæй æрыхъусгæ хабар «Кæддæр, XVI-XVII æнусты, Уæлладжыры комы цæрджытыл сыстадис низ, емынæ йæ хуыдтой. Адæм бындзытау цагъды кодтой, фæндæгтыл мæрдтæй хаудысты. Æмæ уæд æппæт Цæразонтæ дæр æрæмбырд сты, ныртæккæ Бурон кæм ис, уым цæгаты 'рдыгæй Цъуалыйы Уастырджийы кувæндонмæ. Скодтой дзы куывд æмæ куывтой Стыр Хуыцаумæ æмæ йе сконд зæдтæм, цæмæй сæ фыдбылыз, сæ низ фесæфтаид, адæм мауал цагъды кодтаиккой. Фæстагмæ Мыкалгабырты тыххæй сидт куы рауагътой, уæд, дам, арв дæр æрбаталынг ис, стæй Сидæны Мыкалгабрты кувæндонæй ратахтис урссæр тъыфыл сау цæргæс æмæ йæхи сарæзта Цъуалыйы Уастырджийы Цæразонты куывдмæ. Зилы цæргæс куывддонты сæрмæ, иу рæстæджы йæхи дурау æруагъта, куывды фынгтæ æвæрд кæм уыдысты, уырдæм æмæ йæ цыргъ ныхтæй систа фынгты бынæй сау гæдыйы. Ахаста йæ Мыкалгабырты кувæндоны æрдæм. Афтæ сау гæдыйы хуызы зылдис хъæуи-хъæу емынæ. Уыцы бонæй фæстæмæ низ-емынæ фесæфтис, адæм нал мардысты. Уæдæй фæстæмæ Цæразонтæн Мыкалгабыртæ систы сæ нымайгæдæр æмæ ахсджиагдæр дзуар».
Мыкалгабыртæ ирон адæймаджы диныыл уырнынады сты бæркадæфтауæг. фыдбылызсафæг. Гъе, уымæ гæсгæ сын хæрнæджы фынгыл дæр сæ ном ссарынц. Æрмæстдæр Стыр Хуыцау æмæ Мыкалгабыртæн. Стыр Хуыцауыл бафæдзæхсынц бинонты, марды та – Мыкалгабыртыл: рухсаг ын цæмæй фæзæгъынц, уымæ йын куыд ничи ницы бар дара, Мыкалгабыртæ та бæркадæфтауæг сты æмæ йын сæ фылдæр куыд кæной. Уымæн æмæ Мæрдты бæстæм хоры Уацилла æмæ фосы Фæлвæра ницы бар дарынц. Амæлæгмæ, дам, хæццæ кæны, цы хойраг ын ныххæлар кæнынц, æрмæст уый.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Полезное


Смотреть что такое "МЫКАЛГАБЫРТÆ" в других словарях:

  • Мыкалгабыртæ — см. Мыкалгабыртæ – перевод – хорарæх æмæ зад кæрдæджы бардуаг, Цæразонты мыггагыл аудæг дзуар ирон мифологиййы. Мыкалгабыртæ куырдтой, цæмæй ратта стыр хорæрзад, фæфылдæр кæна фосы рæгъæуттæ, адæмы бахиза низтæй æмæ фыдбылызтæй. Уæлладжыргом æмæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Мыкалгабыртæ – перевод — см. Мыкалгабыртæ – в осетинской мифологии божество плодородия, покровитель рода Царазоновых в Алагирском ущелье. К Мыкалгабырта обращались с просьбой послать богатый урожай хлебов, увеличить стада, избавить людей от болезней и других невзгод. О… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • МЫКАЛГАБЫРТЫ БÆРÆГБОН — см. МЫКАЛГАБЫРТЫ БÆРÆГБОН – перевод Ирон адæмы рагондæр дзуæрттæй иу у Мыкалгабыртæ (кæс МЫКАЛГАБЫРТÆ). Æвæццæгæн, фæзынд Рекомимæ иу рæстæг. Ууыл дзурынц, Ирыстоны хæхты йын цы кувæндæттæ ис, уыдон …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • МЫКАЛГАБЫРТЫ БÆРÆГБОН – перевод — см. МЫКАЛГАБЫРТЫ БÆРÆГБОН Мыкалгабыртæ – божество плодородия и изобилия, культ которого возник, по видимому, одновременно с Рекомом (см. МЫКАЛГАБЫРТÆ). О большой древности и популярности культа Мыкалгабыртæ свидетель …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Комы дзуæрттæ — Табу сын кодтой хицæн кæмтты кæнæ æхсæнæдты цæрджытæ. Комы дзуæрттæм нымад цæуынц: Реком, Мыкалгабыртæ, Таранджелоз, Уаскерги, Фацбадæн, Ходы дзуар, Джеры дзуар æмæ æнд. … Дзуары ущельные – божества, почитавшиеся жителями отдельных ущелий или… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ХУЫЦАУЫ ÆРТÆ ЦÆССЫДЖЫ — Нарты кадджыты Батрадзы зæдтæ æмæ дауджытæ Хуыцауы зондæй Хуры æххуысæй Хæзмы быдыры куы амардтой, уæд сын уæларв Софиайы зæппадзмæ бахæссын мардæй дæр нæ куымдта: сæр размæ иу æй куы фæцæйхастой, уæд иу йæ рæмбынкъæдзтæ ныббыцæу кодта зæппадзы… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • БАТРАДЗ — тж. БАТРАЗ Нæртон мыггаг Æхсæртæггатæй. Болатрихи Хæмыцы болат æмæ æндонриу фырт, йæ дыууæ уæны астæуæй гуырд. Йæ мад – Быценон. «Нартæн сæ тæккæ хъаруджындæр, – фыссы Нигер, – æппындæр аипп кæмæ нæ арынц Нарт, уыцы болат Батрадз. Лæгæй лæгмæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Батрадз — см. Батрадз – перевод Батрадз, Батырадз, Батраз – ирон Нарты кадджыты зындгонддæр хъайтартæй иу – болатрихи Хæмыц æмæ дон дунейы паддзах Донбеттыры чи уыд, уыцы мыггæгтæй иуы – Быценты чызджы фырт. Батрадзы сæйрагдæр эпитеттæ сты «æндон», «болат» …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Батрадз – перевод — см. Батрадз Батрадз, Батырадз, Батраз – один из виднейших героев осетинского нартовского эпоса, сын булатоусого Хæмыца и девушки из рода Быцента, принадлежащего владыке водного царства Донбеттыру. Основные эпитеты Батрадза – «стальной»,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Бинонты хистæры куывд — см. Бинонты хистæры куывд – перевод – Хуыцау, табу Дын уæд! – Оммен, Хуыцау! – Хуыцауы сконд зæдтæ æмæ дауджытæ, уæ хорзæх нæ уæд! – Оммен, Хуыцау! – Дунескæнæг Хуыцау, адæм рафæлдисæг дæ, Цард раттæг дæ, Æмæ нын Дæ хорздзинæдтæй ма бахæлæг кæн …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»